De markten beleven opnieuw turbulente tijden nu de tariefaankondigingen van president Trump wereldwijd voor onzekerheid zorgen, vooral in handelsrelaties en financiële markten. Uit recente gegevens blijkt dat de volatiliteit blijft dalen, ondanks aanhoudende geopolitieke spanningen. Inzicht in deze schommelingen blijft dan ook een essentiële graadmeter voor hoe markten reageren tijdens piekmomenten.
Tarieven en marktvolatiliteit
Marktvolatiliteit is een kenmerk geworden van het huidige economische klimaat, waarbij tariefbeleid fungeert als een belangrijke katalysator. Wanneer overheden zoals de VS handelsbarrières invoeren, reageren financiële markten doorgaans snel doordat beleggers hun risico's en rendementen heroverwegen. Een sprekend voorbeeld is de aankondiging van president Trump op Veterans Day, waarna de S&P 500 in april alleen al 10,5% verloor.
Recente tariefaankondigingen gericht op handelspartners hebben voor aanzienlijke onzekerheid gezorgd. Belangrijke handelspartners zoals Mexico en Canada kregen te maken met tarieven van 25%, mogelijk oplopend tot 35%, terwijl voor Zwitserland zelfs een tarief van 39% werd ingevoerd.
Aanvankelijk veroorzaakten deze aankondigingen felle reacties op de markten – Zwitserland verwachtte een daling van 1% van het bbp. Toch wijzen marktbewegingen erop dat beleggers veel van deze maatregelen eerder als onderhandelingstactieken beschouwen dan als blijvende beleidswijzigingen. Sinds april reageren de markten minder sterk op nieuwe ontwikkelingen, waarbij de relatie tussen tarieven en volatiliteit via meerdere kanalen verloopt.
Directe impact van tarieven
De onmiddellijke reactie van de markt op tariefaankondigingen is snel en heftig geweest. Tijdens piekmomenten van onzekerheid daalden belangrijke indexen flink: de S&P 500 verloor in slechts twee dagen 10%, en de Dow Jones daalde met 11% in twee dagen, waarvan 5,97% op 3 april.
Sectoren die gevoelig zijn voor renteschommelingen kregen de zwaarste klappen. Dit geeft aan dat beleggers zich ernstige zorgen maakten over bredere economische gevolgen, aangezien de rendementen op staatsobligaties fors daalden. Tweejarige obligaties zakten met 28 basispunten en tienjarige met 16 basispunten, doordat beleggers hun toevlucht zochten tot veilige havens.
Ook bedrijfsresultaten beginnen de invloed van tarieven te weerspiegelen. Grote technologiebedrijven waarschuwen voor mogelijke kostenstijgingen, waarbij sommige schatten dat de voorgestelde handelsbarrières meer dan 1 miljard dollar aan extra uitgaven met zich mee kunnen brengen.
De veerkracht van de Amerikaanse economie
Ondanks de door tarieven veroorzaakte volatiliteit toont de Amerikaanse economie opvallende veerkracht. Deze sterkte speelde een sleutelrol in het snelle herstel van de aandelenmarkt nadat president Trump besloot de tarieven tijdelijk op te schorten.
De nieuwe tariefmaatregelen lijken nu minder effect te hebben op de VIX of merkbare onzekerheid bij beleggers te veroorzaken. Deze stabiliteit lijkt voort te komen uit structurele veranderingen die de Amerikaanse economie minder gevoelig hebben gemaakt na twee eerdere pieken in volatiliteit. Bovendien geven sterke bedrijfsresultaten beleggers meer vertrouwen, waardoor ze minder de neiging hebben om te vluchten naar veilige havens – vooral omdat de VS relatief beter gepositioneerd is bij invoering van tarieven.
Diensten zijn inmiddels goed voor 81% van het Amerikaanse bbp, wat zorgt voor een stabielere economische basis. Deze verschuiving naar een dienstengebaseerde economie vermindert de kwetsbaarheid voor handelsverstoringen die vooral de industrie en goederenhandel raken.
Huishoudens staan er financieel sterk voor, met schulden ten opzichte van het vermogen op historisch lage niveaus. De totale rentelasten van huishoudens bedragen minder dan 10% van het inkomen, wat consumenten een buffer biedt in onzekere tijden. Toch is dit geen garantie, aangezien de tarieven nog maar net zijn aangekondigd en het besluit van de Federal Reserve om renteverlagingen uit te stellen mogelijk voor extra druk bij consumenten kan zorgen wanneer externe spanningen toenemen.
VIX piekt ondanks veerkracht
Marktvolatiliteit biedt waardevolle inzichten in het beleggerssentiment. Onlangs daalde de VIX-index, die de verwachte volatiliteit in de S&P 500 meet, tot het laagste niveau sinds februari – ondanks aanhoudende zorgen over tariefonderhandelingen. Ook de volatiliteit op de obligatiemarkten zit op het laagste punt sinds 2022.
Deze schijnbare paradox – lage volatiliteit tijdens gespannen beleidsbesprekingen – wijst op het vertrouwen van de markt dat de daadwerkelijke invoering van tarieven gematigder zal zijn dan de oorspronkelijke dreigingen doen vermoeden. Beleggers rekenen eerder op onderhandelde uitkomsten dan dat ze een afwachtende houding aannemen.
Toch blijven de volatiliteitsniveaus hoger dan in de rustigere periodes van 2017 tot begin 2024. Hoewel de VIX aanzienlijk lager ligt dan de pieken tijdens de pandemie van 2020 of de techverkoopgolf van 2022, suggereert dit dat beleggers de huidige uitdagingen als beheersbaar beschouwen. Markten lijken beter in staat om politieke retoriek te scheiden van daadwerkelijke beleidsuitvoering.
Eerdere ervaringen met handelstwisten hebben beleggers geleerd dat initiële aankondigingen vaak openingszetten zijn in onderhandelingen, en geen definitieve beleidskeuzes. Deze kijk draagt waarschijnlijk bij aan de dalende volatiliteit, nu handelaren beter worden in het interpreteren van beleidsboodschappen.
Daarnaast zijn er structurele factoren die de volatiliteit helpen onderdrukken, los van zorgen over tarieven. Hoge kasreserves in geldmarktfondsen en een beperkte uitgifte van nieuwe aandelen zorgen voor een constante vraag naar aandelen, wat helpt om koersen stabiel te houden en schommelingen te beperken. Het resultaat: een relatief veerkrachtige markt, zelfs in tijden van aanhoudende onzekerheid.
Omgaan met onzekerheid
Hoewel door tarieven veroorzaakte volatiliteit uitdagingen met zich meebrengt, biedt het ook kansen voor beleggers die marktmechanismen begrijpen en een gedisciplineerde aanpak hanteren. De sleutel ligt in het focussen op economische fundamenten in plaats van op krantenkoppen over het beleid op korte termijn.
Voor beleggers die zich in deze omgeving willen bewegen zonder zich constant zorgen te maken over marktschommelingen, biedt Yieldfund een eenvoudige manier om te investeren in de cryptomarkt. Ons kwantitatief trading bedrijf biedt tot 60% jaarlijks rendement met wekelijkse uitbetalingen in USDC.