De handelsrelatie tussen de Verenigde Staten en de Europese Unie is een nieuwe fase ingegaan nu president Trump een ingrijpend tarief van 30% op EU-importen aankondigt, dat vanaf 1 augustus van kracht zal zijn. Deze beslissing vormt een flinke breuk met eerdere handelsbesprekingen en zet de stabiliteit van de trans-Atlantische economische betrekkingen flink onder druk.
VS treft EU met 30% invoertarieven
De beslissing van president Trump om 30% “wederkerige” tarieven op Europese importen te heffen, is een flinke escalatie ten opzichte van het eerdere tijdelijke tarief van 10%. Deze maatregel richt zich direct op het handelsdeficit van $ 235,6 miljard met de EU. De aankondiging, gedaan via een presidentiële brief op maandag, kwam voor EU-functionarissen als een verrassing, aangezien zij dachten dat de onderhandelingen nog bezig waren. De auto-industrie, een belangrijk onderwerp in deze handelsgesprekken, krijgt hierdoor een stevige klap.
De timing is extra opvallend omdat deze beslissing komt na maanden van heen-en-weer onderhandelen. Trump voerde in april aanvankelijk 20% tarieven in, om die vervolgens te verlagen naar 10% tijdens een onderhandelingsperiode van drie maanden die inmiddels verlopen is, met nu veel hogere inzet.
EU plant vergeldingsmaatregelen op goederen ter waarde van $ 84 miljard
De Europese Unie blijft niet stilzitten. Volgens recente berichten bereidt de EU een tegenactie voor die zich richt op Amerikaanse goederen ter waarde van $ 84 miljard. Als deze tegenmaatregelen doorgaan, kan dit leiden tot hogere inflatie en stijgende prijzen voor consumenten.
Het pakket bevat uiteenlopende producten en is bedoeld om maximale politieke en economische druk uit te oefenen. Zo zitten er vliegtuigen en onderdelen ter waarde van $ 13 miljard in, waarmee rechtstreeks wordt gemikt op de Amerikaanse luchtvaartindustrie. Daarnaast worden extra tarieven opgelegd aan de auto-industrie, machines, elektrische producten, chemicaliën en – als symbolische knipoog – bourbon.
De recente aankondigingen hebben de Europese markten al doen wankelen, waarbij Franse en Duitse obligatiekoersen daalden tot niveaus die doen denken aan een financiële crisis. Toch geeft de EU aan “elke minuut tot 1 augustus te zullen gebruiken om een onderhandelingsoplossing te vinden” voor de Amerikaanse handelsmaatregelen.
Zijn de tarieven al ingeprijsd?
De huidige marktbewegingen geven aan dat de tariefverhoging deels was ingeprijsd, maar dat de impact van een 30%-heffing waarschijnlijk nog niet volledig is doorgedrongen tot de koersen. De recente daling van Europese obligaties suggereert dat beleggers de gevolgen voor de trans-Atlantische handel nog niet helemaal hebben verwerkt.
De stijging van Bitcoin tot $ 122.000 in deze periode toont de honger van beleggers naar alternatieve activa in tijden van handelsonzekerheid. On-chain data geven aan dat de cryptomarkt niet oververhit is; het aandeel kortetermijnhouders bedraagt slechts 5%, tegenover 14% tijdens eerdere pieken.
De valutamarkten zullen naar verwachting het meest volatiel blijven, aangezien handelaren de sterkte van de euro ten opzichte van de dollar opnieuw beoordelen. Waarschijnlijk zullen importafhankelijke sectoren onder druk komen te staan, terwijl exportgerichte bedrijven kunnen profiteren van eventuele zwakte van de EU.
VS boekt hogere opbrengsten uit tarieven
De opbrengsten uit tarieven zijn een belangrijke bron van inkomsten geworden voor de Amerikaanse overheid, waarbij de douanerechten recordhoogtes bereiken. In juni bedroegen de bruto-opbrengsten $ 27,2 miljard, een verviervoudiging ten opzichte van eerdere periodes, wat leidde tot een maandelijks begrotingsoverschot van $ 27 miljard.
In de eerste negen maanden van het fiscale jaar 2025 bereikten de douane-inkomsten bruto $ 113,3 miljard en netto $ 108 miljard, bijna een verdubbeling van het voorgaande jaar. Deze stijging zorgde voor een groei van 13% in totale begrotingsontvangsten, terwijl de uitgaven met 7% daalden, wat een spectaculaire financiële ommekeer betekent.
Dit is een bewijs dat de VS “plukt wat het zaait” met het tariefbeleid, ondanks het feit dat er geen significante inflatie zou zijn door de hogere heffingen. Toch laten de CPI-cijfers zien dat dit niet helemaal klopt; de kerninflatie (core CPI) steeg tot 2,7%, iets boven de verwachte 2,6%.
Desondanks zal deze extra inkomstenstroom Trumps politieke argument versterken om tarieven zowel als handelsinstrument als fiscaal middel te blijven inzetten.
VS opent de sluizen met quantitative easing
Het kwantitatieve versoepelingsprogramma (quantitative easing, QE) van de Federal Reserve blijft enorme hoeveelheden liquiditeit in het financiële systeem pompen, wat mogelijk enkele economische drukpunten door de tarieven kan compenseren. De uitbreiding van de balans van de Fed via aankopen van staats- en hypotheekgebonden waardepapieren houdt de rente laag ondanks de handelsspanningen.
De combinatie van tariefinkomsten en QE creëert een unieke economische situatie waarin de inkomsten stijgen, terwijl het monetaire beleid soepel blijft. Deze dubbele stimulans kan de activaprijzen ondersteunen, ook al veroorzaken de handelsconflicten sectorale verstoringen.
Toch staat de dubbele missie van de Fed – prijsstabiliteit en maximale werkgelegenheid – voor nieuwe uitdagingen. Handelsconflicten kunnen mogelijk inflatoire druk veroorzaken door hogere importkosten, terwijl het monetaire beleid expansief blijft.
Navigeren door de nieuwe handelsrealiteit
De tariefescalaties tussen de VS en de EU kunnen leiden tot complexe scenario’s met tijdelijke impact op beide economieën. Terwijl de VS mikt op hogere tariefinkomsten, houden EU-landen voet bij stuk, wat snel kan escaleren. Zelfs als dit handelsconflict uiteindelijk een tijdelijke patstelling blijkt en president Trump terugkrabbelt, zullen de gevolgen voor consumenten aan beide zijden voelbaar blijven.
Hoewel de hogere tariefinkomsten de Amerikaanse overheidsfinanciën versterken en QE de liquiditeit waarborgt, blijft de langetermijnimpact op de wereldwijde handelsrelaties onzeker.
