Wat is Bitcoin?

Bitcoin is een digitale valuta die de manier waarop mensen online geld gebruiken heeft getransformeerd door tussenpersonen over te slaan en een gedecentraliseerd peer-to-peer-systeem te creëren. Bitcoin wordt algemeen erkend als de eerste cryptocurrency en was een pionier in het gebruik van blockchaintechnologie voor digitale betalingen. Sinds de lancering in 2009 heeft het het concept van digitale financiën veranderd en is het uitgegroeid tot een legitieme activaklasse.

Voor investeerders die Bitcoin overwegen als onderdeel van hun beleggingsstrategie, is het essentieel de fundamenten te begrijpen? Tokens functioneren namelijk anders dan traditionele aandelen of andere gereguleerde investeringsproducten. Basiskennis van Bitcoin is essentieel voor iedereen die geïnteresseerd is in digitale activa of blockchaintechnologie.

Belangrijkste punten

1. Bitcoin is een gedecentaliseerde digitale valuta op een openbaar blockchainnetwerk.
2. Het maakt gebruik van blockchaintechnologie om transacties te valideren en betalingen te versturen via een peer-to-peer (P2P) netwerk.
3. Bitcoin is de eerste cryptocurrency met een goedgekeurde ETF.
4. Een cryptocurrency-wallet wordt gebruikt om BTC op te slaan, waarin alle transacties op het netwerk worden bijgehouden.

Wat is Bitcoin?

Bitcoin is een digitale cryptocurrency die gebruikmaakt van blockchaintechnologie om peer-to-peer-transacties mogelijk te maken zonder dat tussenpersonen de transacties hoeven goed te keuren. Als digitale valuta wordt Bitcoin ook beschouwd als een virtuele munt, die buiten traditionele banksystemen opereert. Het is een vorm van digitaal geld die veilige online transacties mogelijk maakt via een gedistribueerd netwerk, waarbij transacties worden geverifieerd en gevalideerd door meerdere miners wereldwijd.

Bitcoin combineert de schaarsteprincipes van edelmetalen met het gemak van elektronische betalingen. Oorspronkelijk werd Bitcoin ontworpen als een elektronisch contant systeem voor directe peer-to-peer-betalingen. Het wordt vaak “digitaal goud” genoemd vanwege de schaarste en het creatieproces via digitale mining.

Bitcoin-transacties worden geregistreerd op een openbaar grootboek, de blockchain, die een permanent en transparant overzicht van alle activiteiten biedt. Dit systeem elimineert de noodzaak van vertrouwde derden en waarborgt de integriteit van elke transactie via cryptografische verificatie. In tegenstelling tot Bitcoin zijn stablecoins gekoppeld aan traditionele valuta en minder gevoelig voor sterke waardeschommelingen. Eén bitcoin kan worden opgesplitst in acht decimalen, waarbij de kleinste eenheid een satoshi wordt genoemd. Deze deelbaarheid maakt kleine transacties en flexibiliteit mogelijk. Er is nog steeds discussie over de intrinsieke waarde van Bitcoin; sommige experts stellen dat het geen inherente waarde heeft in vergelijking met traditionele activa zoals goud of fiatgeld.

Hoe werkt Bitcoin?

Bitcoin werkt via een openbaar grootboek dat elke transactie anoniem registreert. Het maakt gebruik van blockchaintechnologie, cryptografische beveiliging en economische prikkels om een veilig en gedecentraliseerd netwerk te onderhouden.

Wanneer nieuwe transacties worden opgestart, wordt elke verzonden BTC naar het hele netwerk uitgezonden. De transactie wordt vervolgens door meerdere Bitcoin-validators gecontroleerd om de juistheid en eigendom te verifiëren, waarna deze wordt geregistreerd op een blok. Alle gegevens in een blok worden cryptografisch gehasht om integriteit en veiligheid te garanderen.

Op de Bitcoin-blockchain zijn blokken chronologisch verbonden, waarbij elk blok een verwijzing naar het vorige blok bevat, waardoor de keten bestand is tegen manipulatie. Alleen geldige transacties worden na verificatie in nieuwe blokken opgenomen. Miners groeperen nieuwe transacties, valideren ze en voegen ze toe aan een nieuw blok, dat ongeveer elke 10 minuten aan de blockchain wordt toegevoegd. Nieuwe blokken bevatten geverifieerde transacties en miners verwerken deze transacties om de veiligheid van de blockchain te waarborgen.

Via het proof-of-work-consensusmechanisme lossen miners, die gespecialiseerde computers (GPU’s) gebruiken, complexe wiskundige puzzels op. Wanneer een miner een puzzel oplost, valideert hij het nieuwe blok met meerdere transacties.

Succesvolle miners worden beloond met nieuw gecreëerde bitcoins, momenteel 3,125 BTC per blok, waarbij deze beloning elke vier jaar gehalveerd wordt. Het Bitcoin-netwerk vermindert zo de beloning per blok om prikkels te behouden en een deflatoire monetaire politiek te creëren.

Wie heeft Bitcoin in het leven geroepen?

Bitcoin is gecreëerd door Satoshi Nakamoto, een anoniem persoon die een pseudoniem gebruikte. De eerste vermelding van Bitcoin verscheen in oktober 2008 in een whitepaper van Nakamoto, waarin werd uitgelegd hoe gedecentraliseerde digitale valuta zonder derden konden functioneren. Het genesisblok (het eerste blok in een blockchain) van Bitcoin werd gemined op 3 januari 2009, waarmee het startpunt van Bitcoin als digitale valuta werd gelegd.

Hoe worden Bitcoin-transacties en -betalingen uitgevoerd?

Om Bitcoin te gebruiken, moeten gebruikers een wallet hebben, deze synchroniseren met het Bitcoin-netwerk en een transactiekost betalen om miners te motiveren hun transactie in een nieuw blok op te nemen. BTC-tokens kunnen alleen via een Bitcoin-wallet worden verzonden, die toegang biedt tot alle ooit geregistreerde transacties op de blockchain.

Voor het uitvoeren van een betaling met Bitcoin moeten gebruikers het wallet-adres van de ontvanger kennen. Dit adres is een reeks willekeurige letters en cijfers. De wallet maakt vervolgens een digitale handtekening met de privésleutel van de gebruiker. Achter de schermen valideren Bitcoin-miners de transacties en controleren hun geldigheid door complexe wiskundige problemen op te lossen.

In tegenstelling tot traditionele betalingen elimineert Bitcoin de noodzaak van extra verificatie via een directe peer-to-peer-overdracht.

Hoe wordt Bitcoin gebruikt?

Bitcoin kent verschillende toepassingen. In 2025 zien de meeste gebruikers het als een waardeopslag, waarbij 54% het op de lange termijn opslaat. Betalingen maken 19% uit van het gebruik, bijvoorbeeld in e-commerce, goederen, diensten en aankopen. Slechts 13% gebruikt Bitcoin voor speculatie of handel, waarbij BTC wordt gebruikt voor winst of marktkansen op de korte termijn. Onderstaand cirkeldiagram geeft een beter beeld van de drie belangrijkste toepassingen.

Andere toepassingen, die aansluiten bij het oorspronkelijke doel van Bitcoin, zijn overboekingen (7%), waar de lage kosten en grensoverschrijdende mogelijkheden van Bitcoin een groeiende rol spelen in opkomende markten. Ook bedrijven adopteren Bitcoin; 3% gebruikt het als onderdeel van hun bedrijfskas voor liquiditeitsbeheer of als balansactief. Kleinere segmenten zijn donaties en crowdfunding (2%), online gokken (1%) en nichetoepassingen zoals microbetalingen en blockchain-games (1%). Al deze verschillende toepassingen laten zien hoe de rol van Bitcoin in de wereldeconomie steeds verandert.

Hoe verschilt BTC van fiatgeld?

Bitcoin verschilt van traditionele valuta doordat het niet wordt beheerd door centrale autoriteiten of banken. Terwijl fiatgeld kan worden bijgedrukt, wat vaak leidt tot renteveranderingen en kapitaalrestricties, kan Bitcoin alleen worden gemined. Als gedecentraliseerde valuta kan het niet worden gemanipuleerd.

Een van de meest kenmerkende eigenschappen van Bitcoin is de schaarste. Terwijl fiatvaluta's in onbeperkte hoeveelheden kunnen worden gedrukt, heeft Bitcoin een totale voorraad van 21 miljoen munten. Op het moment van schrijven zijn er 19,8 miljoen tokens in omloop. Tijdens periodes van inflatie of economische onzekerheid onderscheidt Bitcoin zich van andere activa door zijn vermogen om waarde te behouden.

Bitcoin-mining

Bitcoin-mining vormt de ruggengraat van het netwerk en is verantwoordelijk voor de creatie van nieuwe bitcoins en de beveiliging van de blockchain. Miners gebruiken krachtige computers en gespecialiseerde hardware om complexe wiskundige puzzels op te lossen. Elke keer dat een miner een puzzel oplost, valideert hij een blok met transacties, waardoor wordt gegarandeerd dat geen enkele bitcoin dubbel wordt uitgegeven.

Mining vereist veel rekenkracht, wat leidt tot hoge energiekosten en operationele kosten. Miners worden echter gemotiveerd door beloningen: nieuw gecreëerde bitcoins en transactiekosten. Naarmate meer miners deelnemen en de puzzels moeilijker worden, stijgt de competitie, wat het netwerk verder beveiligd.

Wat zijn Bitcoin-cycli?

De halvering van beloningen (halving) die elke vier jaar plaatsvindt, stimuleert miners en beïnvloedt prijscycli. Bitcoin heeft vier historische prijscycli gekend: pieken in 2011, 2013, 2017 en 2021. De meest recente cyclus is die van 2025, waarvan de uitkomst nog moet worden bepaald. 

Schaarste drijft de prijs vaak op, gevolgd door correcties om liquiditeit te creëren. Over de jaren zijn de correcties kleiner geworden: in 2013 lagen ze tussen 40-70%, in 2017 gemiddeld 32,7%, in 2021 62,4%.

De huidige cyclus laat gemiddelde correcties van 20% zien, dankzij hogere liquiditeit en ETF-acceptatie.

Bitcoin -veranderingen na goedkeuring van ETF

De goedkeuring van het spot-Bitcoin-ETF op 10 januari 2024 heeft het landschap voor Bitcoin-investeerders ingrijpend veranderd. De introductie zorgde voor een netto-instroom van meer dan 14,8 miljard dollar in BTC, waarbij BlackRock’s IBIT de grens van 50 miljard dollar overschreed. De meest ingrijpende verschuiving vond echter plaats in 2025, toen bedrijven Bitcoin begonnen op te nemen in hun bedrijfsreserves. In het tweede kwartaal van 2025 voegden bedrijfsbalansen gezamenlijk meer dan 850.000 BTC toe, een stijging van 18% ten opzichte van het voorgaande kwartaal.

Al drie opeenvolgende kwartalen hebben bedrijfsaankopen de ETF-instroom overtroffen, wat wijst op een groeiende institutionele honger die verder gaat dan passieve beleggingsinstrumenten. Op dit moment hebben ETF’s gezamenlijk 1,4 miljoen BTC in bezit (6,8% van het circulerende aanbod), terwijl bedrijfsreserves goed zijn voor 855.000 BTC (4% van het aanbod). Institutionele beleggers bezitten 22,9% van alle ETF-activa, waarbij advieskantoren hun blootstelling vergroten en hedgefondsen strategisch winst nemen.

Ontwikkelingen op het gebied van regelgeving hebben de adoptie versneld, waaronder de mogelijkheid om Bitcoin op te nemen in 401(k)-pensioenplannen – goed voor een potentieel van 12 biljoen dollar aan pensioenkapitaal – en de invoering van FASB-marktwaardeboekhouding, waarmee belemmeringen op de balans werden weggenomen. Deze infrastructuur creëert vraag vanuit institutionele partijen, wat leidt tot een aanhoudende prijsstijging en een bredere adoptie.

Voor- en nadelen van Bitcoin

Hoewel Bitcoin geprezen wordt om zijn grote aanhang en de aanzienlijke groei die het in de loop der jaren heeft doorgemaakt, is het belangrijk om de voor- en nadelen van het gebruik van Bitcoin te analyseren.

Relatie ten opzichte van andere digitale valuta

Bitcoin is de eerste en bekendste digitale munt, maar heeft geleid tot duizenden andere digitale munten, vaak altcoins genoemd. Deze alternatieve digitale munteenheden, zoals Ethereum, Litecoin en Bitcoin Cash, zijn gebaseerd op vergelijkbare blockchaintechnologie, maar hebben vaak unieke kenmerken of verbeteringen. Sommige altcoins bieden bijvoorbeeld snellere transactieverwerking, lagere transactiekosten of verbeterde privacyopties vergeleken met Bitcoin.

Veel altcoins proberen de beperkingen van Bitcoin aan te pakken, terwijl andere zich richten op specifieke toepassingen of sectoren. Ondanks dat er steeds meer digitale activa zijn, blijft Bitcoin de standaard voor de markt met de grootste marktkapitalisatie. Het beïnvloedt vaak de waarde en adoptie van andere cryptocurrencies. Naarmate blockchaintechnologie zich verder ontwikkelt, blijft de wisselwerking tussen Bitcoin en andere digitale valuta's de toekomst van digitale financiën vormgeven.

Conclusie

Bitcoin vertegenwoordigt een fundamentele verschuiving in de manier waarop gebruikers over geld denken en het gebruiken. Omdat het gebouwd is tegen de centrale systemen in, biedt het een nieuw alternatief waarmee gebruikers valuta vrij en veilig kunnen verzenden en financiële soevereiniteit kunnen behouden tegenover overheden en andere gecentraliseerde entiteiten. Bitcoin opent nieuwe mogelijkheden voor financiële innovatie en inclusie door het mogelijk te maken open, gedecentraliseerde transacties uit te voeren.

Bitcoin biedt nieuwe alternatieven voor eerder gebrekkige systemen, en Satoshi Nakamoto ontwierp een systeem met geprogrammeerde schaarste dat beter aansluit bij de behoeften van het nieuwe digitale tijdperk. Toch is Bitcoin, in zijn ontwikkeling van digitale valuta naar een opslag van waarde, uitgegroeid tot een beleggingsobject waar investeerders naar op zoek zijn – en daarmee ironisch genoeg iets geworden waar het zich oorspronkelijk tegen verzette.

Naarmate Bitcoin steeds meer geïntegreerd raakt in dagelijkse financiële activiteiten, is het belangrijk te begrijpen hoe het werkt, welke opslagvereisten er zijn en wat de fundamentele verschillen zijn met traditionele activa.

FAQ's

Hoe wordt Bitcoin opgeslagen?

Bitcoin wordt opgeslagen in een Bitcoin-wallet. Deze wallets zijn digitale middelen die aantonen dat de eigenaar van de privésleutel de Bitcoin daadwerkelijk in bezit heeft, omdat ze helpen het eigendom van het actief te verifiëren. Tegenwoordig kunnen gebruikers Bitcoin bewaren in een hot wallet of een cold wallet: een hot wallet slaat Bitcoin online op, terwijl een cold wallet deze offline bewaart – wat veiliger is.

Kan Bitcoin gehackt worden?

JJa, het Bitcoin-netwerk kan theoretisch gehackt worden, maar de kans hierop is zeer klein. Blockchain-hacks vinden plaats bij een zogenaamde 51%-aanval op het netwerk, wat betekent dat 51% van de rekenkracht door één enkele partij moet worden gecontroleerd.

Wanneer is Bitcoin gestart?

De eerste bitcoin werd op 3 januari 2009 tijdens het eerste genesisblok gemined.

Welke Bitcoin ETF is het beste?

De keuze voor het beste Bitcoin-ETF hangt af van je beleggingsstrategie en -doelen. Enkele voorbeelden zijn Grayscale Bitcoin Trust (GBTC), BlackRock’s iShares Bitcoin Trust (IBIT) of Fidelity Advantage Bitcoin ETF (FBTC).